⚠️ Σημαντική Διευκρίνιση:
Αυτό το άρθρο δεν αποτελεί ιατρική ή ψυχολογική συμβουλή. Οι πληροφορίες έχουν ενημερωτικό χαρακτήρα και βασίζονται σε επιστημονικές αρχές. Εάν αντιμετωπίζετε σοβαρά ψυχολογικά θέματα, αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, διαταραχές άγχους ή κατάθλιψης, παρακαλούμε συμβουλευτείτε επαγγελματία ψυχικής υγείας. Η αυτοβοήθεια είναι σημαντική, αλλά δεν αντικαθιστά την εξειδικευμένη θεραπευτική υποστήριξη.
Ο Κρυμμένος Προγραμματισμός του Εγκεφάλου.
Εισαγωγή: Όταν Γινόμαστε Οι Χειρότεροι Εχθροί του Εαυτού Μας
Πόσες φορές έχεις υποσχεθεί στον εαυτό σου ότι "από αύριο αλλάζεις"; Ότι θα σταματήσεις να αναβάλλεις, ότι θα βγεις από τη toxic σχέση, ότι θα αρχίσεις γυμναστική, ότι δεν θα ξαναφάς εκείνο το πρόχειρο φαγητό που ξέρεις πως σου κάνει κακό. Και όμως, η "αύριο" μέρα έρχεται, κι εσύ βρίσκεσαι ακριβώς στο ίδιο σημείο. Ίσως χειρότερα.
Αυτό το άρθρο δεν είναι μια ακόμα αυτοβοήθεια που θα σου πει "απλά θέλει θέληση". Είναι μια βαθιά βουτιά στην επιστήμη του εγκεφάλου που εξηγεί γιατί οι περισσότερες προσπάθειές μας για αλλαγή αποτυγχάνουν παταγωδώς. Και πιο σημαντικό: πώς μπορούν να πετύχουν.
Κεφάλαιο 1: Οι Αόρατες Δυνάμεις που Κυβερνούν τη Ζωή Σου
Το 90% που Δεν Ελέγχεις
Η σύγχρονη νευροεπιστήμη αποκαλύπτει μια αλήθεια που πολλοί δεν είμαστε έτοιμοι να ακούσουμε: το 90% των αποφάσεών σου δεν λαμβάνεται συνειδητά. Δεν είναι υπερβολή. Είναι δεδομένο από εγκεφαλογραφήματα, fMRI σαρώσεις και δεκαετίες έρευνας.
Όταν στέκεσαι μπροστά στο ψυγείο στις 11 το βράδυ, γνωρίζοντας ότι δεν πεινάς αλλά τρως το παγωτό, ποιος παίρνει την απόφαση; Όταν βλέπεις το email της δουλειάς και νιώθεις έναν ασυνείδητο πανικό που σε κάνει να το αφήνεις για αύριο; Όταν η φωνή μέσα σου λέει "φύγε" αλλά τα πόδια σου μένουν καρφωμένα σε μια σχέση που σε καταστρέφει;
Η απάντηση βρίσκεται στον ασυνείδητο νοητικό προγραμματισμό που εγκαταστάθηκε στον εγκέφαλό σου, κυρίως κατά την παιδική ηλικία.
Το Παιδί που Προγραμμάτισε τον Ενήλικα
Σκεφτείτε το μυαλό ενός παιδιού 5 ετών. Δεν έχει αναπτυχθεί ακόμα ο προμετωπιαίος φλοιός, η έδρα της λογικής και της κριτικής σκέψης. Αυτό το παιδί βιώνει τον κόσμο μέσα από το συναίσθημα και τη βιωματική εμπειρία.
Κάθε φορά που η μητέρα του φώναζε και το παιδί ένιωθε φόβο, ο εγκέφαλος έσβηνε μια νευρωνική σύνδεση: "φωνή = κίνδυνος". Κάθε φορά που ο πατέρας το αγνόησε όταν εξέφρασε ανάγκη, το παιδί κατέγραφε: "ευάλωτος = απόρριψη". Κάθε φορά που ένιωθε μόνο και φοβισμένο, ο εγκέφαλος έμαθε: "συναισθήματα = απειλή".
Αυτές οι συνδέσεις δεν είναι απλές αναμνήσεις. Είναι προγράμματα επιβίωσης. Το παιδί που τις δημιούργησε δεν το έκανε γιατί ήταν "λάθος". Το έκανε για να επιβιώσει. Αλλά αυτός ο προγραμματισμός δεν έμεινε στην παιδική ηλικία. Μεγάλωσε μαζί σου.
Κεφάλαιο 2: Γιατί η Λογική και η Θέληση είναι Ανεπαρκείς
Η Παγίδα της "Ελεύθερης Βούλησης"
Η Δύση έχει εμμονή με την έννοια της ελεύθερης βούλησης. "Απλά αποφάσισε", "θέλει πειθαρχία", "δεν προσπάθησες αρκετά". Αυτές οι φράσεις ακούγονται σαν καταδίκη όταν αποτυγχάνεις, ενισχύοντας το αίσθημα ανεπάρκειας.
Αλλά τι συμβαίνει όταν ο 35χρονος ενήλικος με πτυχίο και λογική σκέψη, θέλει απεγνωσμένα να φύγει από μια toxic δουλειά; Γιατί μένει; Γιατί κάθε πρωί ξυπνάει με ένα κόμπο στο στομάχι, αλλά κάθε βράδυ επιστρέφει σπίτι με το ίδιο αίσθημα εγκλωβισμού;
Ο λόγος είναι ότι η απόφαση δεν λαμβάνεται στον προμετωπιαίο φλοιό, εκεί που "σκέφτεσαι". Λαμβάνεται στην αμυγδαλή - τον αρχαίο εγκεφαλικό κέντρο του φόβου και της επιβίωσης.
Η Αμυγδαλή: Ο Πραγματικός Κυβερνήτης
Η αμυγδαλή είναι ένας αμυντικός μηχανισμός που λειτουργεί 600 εκατομμύρια φορές πιο γρήγορα από τη συνειδητή σκέψη. Όταν βλέπεις το email του αφεντικού σου, η αμυγδαλή δεν διαβάζει λέξεις. Διαβάζει συναισθηματικές υπογραφές.
"Αυτό το email έχει την ίδια συναισθηματική υπογραφή με τη φωνή της μητέρας μου όταν ήμουν 5 και με μάλωνε. ΚΙΝΔΥΝΟΣ. Απάντηση: Πάγωμα, φυγή, ή μάχη."
Η λογική σου λέει: "Είναι απλά ένα email". Η αμυγδαλή σου λέει: "Είσαι σε κίνδυνο επιβίωσης". Και ποιος νομίζεις ότι κερδίζει;
Αυτή η σύγκρουση δημιουργεί μια φαινομενικά παράλογη συμπεριφορά: Ξέρεις τι πρέπει να κάνεις, αλλά δεν το κάνεις. Δεν είστε τεμπέλης. Είστε προγραμματισμένος.
Κεφάλαιο 3: Ο Εγκέφαλος ως Προγραμματιζόμενος Υπολογιστής
Το Λειτουργικό Σύστημα της Συνείδησης
Φαντάσου τον εγκέφαλο σαν έναν υπολογιστή με δύο επίπεδα:
- Το Hardware: Οι νευρώνες, οι συνάψεις, η φυσική δομή
- Το Software: Τα προγράμματα που τρέχουν σε αυτό το hardware
Αυτό το "software" δεν το επέλεξες. Εγκαταστάθηκε αυτόματα μέσω:
- Βιωμάτων (εμπειρίες παιδικής ηλικίας)
- Παρατήρησης (τι είδες να κάνουν οι γονείς σου)
- Επανάληψης (συνεχείς ενισχύσεις του ίδιου μοτίβου)
- Συναισθηματικής έντασης (τραυματικές εμπειρίες "σφραγίζουν" προγράμματα)
Όταν είσαι παιδί, ο εγκέφαλός σου βρίσκεται σε κατάσταση θήτα κυμάτων - υπνοδιαδικασίας που κάνει τον εγκέφαλο πολύ εύπλαστο. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, δεν υπάρχει φίλτρο κριτικής. Το παιδί δεν λέει "η μητέρα μου έχει δικά της ζητήματα". Λέει "εγώ είμαι το πρόβλημα".
Και αυτή η πεποίθηση, αυτό το "πρόγραμμα", τρέχει στο background της ζωής σου για δεκαετίες.
Οι Παγιωμένες Συνδέσεις
Κάθε φορά που επαναλαμβάνεις μια συμπεριφορά, ενισχύεις μια νευρωνική οδό. Φαντάσου μονοπάτι στο δάσος: όσο πιο πολύ το περπατάς, τόσο πιο βαθιά γίνεται, τόσο πιο εύκολο είναι να το ακολουθήσεις αυτόματα.
Μετά από χρόνια, αυτές οι οδοί δεν είναι απλά μονοπάτια. Είναι αυτοκινητόδρομοι υψηλής ταχύτητας. Και η αμυγδαλή σου, όταν ανιχνεύει έναν "επικίνδυνο" ερεθιστή, πατάει γκάζι σε αυτούς τους αυτοκινητόδρομους πριν καν προλάβεις να σκεφτείς.
Κεφάλαιο 4: Η Επιστήμη της Νευροπλαστικότητας - Η Ελπίδα στα Δεδομένα
Ο Εγκέφαλος Δεν Είναι Πέτρα
Για δεκαετίες, πιστεύαμε ότι ο ενήλικος εγκέφαλος είναι στατικός. Ότι οι νευρωνικές συνδέσεις σκληραίνουν σαν πέτρα. Η σύγχρονη νευροεπιστήμη αποδεικνύει το αντίθετο: ο εγκέφαλος παραμένει πλαστικός σε όλη μας τη ζωή.
Η νευροπλαστικότητα είναι η ικανότητα του εγκεφάλου να:
- Δημιουργεί νέες νευρωνικές συνδέσεις (νευρογένεση)
- Ενισχύει υπάρχουσες συνδέσεις (μακρά ενίσχυση)
- Αποδυναμώνει παλιές, αχρησιμοποίητες συνδέσεις (περικοπή συνάψεων)
Αυτό σημαίνει ότι δεν είσαι παγιδευμένος. Αλλά - και αυτό είναι το κρίσιμο - αυτή η πλαστικότητα δεν ενεργοποιείται με λογικά επιχειρήματα. Ενεργοποιείται με επανάληψη, συναίσθημα και συνειδητή εμπειρία.
Το Παράδοξο της Αλλαγής
Εδώ είναι το κρίσιμο σημείο που χάνουν οι περισσότερες μέθοδοι αυτοβελτίωσης: Προσπαθούν να αλλάξουν το λογικό επίπεδο (προμετωπιαίος φλοιός) ενώ ο πραγματικός "κώδικας" τρέχει στο ασυνείδητο επίπεδο (αμυγδαλή, ιππόκαμπος).
Η νευροπλαστικότητα απαιτεί πρόσβαση στο λειτουργικό σύστημα και όχι απλά μια νέα "εφαρμογή" στην επιφάνεια. Απαιτεί να μπεις σε mode "προγραμματισμού", κάτι που δεν μπορεί να γίνει με θέληση, αλλά με συγκεκριμένες τεχνικές.
Κεφάλαιο 5: Η Τέχνη της Συνειδητής Αυτοπαρατήρησης
Το Εργαλείο που Αλλάζει Τα Πάντα
Η λύση δεν είναι να "παλέψεις" με τον εαυτό σου. Όταν παλεύεις, ενεργοποιείς το στρες, το οποίο ενεργοποιεί την αμυγδαλή, η οποία ενεργοποιεί τον παλιό προγραμματισμό. Είναι ένας φαύλος κύκλος.
Η λύση είναι η συνειδητή αυτοπαρατήρηση. Ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι. Δεν πρόκειται για απλή παρατήρηση. Είναι μια συγκεκριμένη νευρολογική πρακτική.
Τι Σημαίνει Πραγματικά "Παρατήρηση"
Συνειδητή αυτοπαρατήρηση σημαίνει:
1. Αναγνώριση του Ερεθιστή
Όταν νιώθεις την "ακατανίκητη" παρορμητική συμπεριφορά, σταμάτα. Μην κάνεις τίποτα. Απλά αναγνώρισε: "Α, υπάρχει ο ερεθιστής. Υπάρχει η παρορμητική επιθυμία."
2. Αποστασιοποίηση από την Αντίδραση
Η παλιά σου αντίδραση είναι: "Πρέπει να το κάνω αυτό → Αγωνία → Παλιά συμπεριφορά". Η νέα πρακτική είναι: "Βλέπω την επιθυμία για την παλιά συμπεριφορά → Παρατηρώ → Δεν ενεργώ".
3. Ενεργοποίηση του Προμετωπιαίου Φλοιού
Όταν παρατηρείς, σταματάς την αυτόματη αντίδραση. Αυτό δίνει χρόνο στον προμετωπιαίο φλοιό να μπει στη διαδικασία. Η παρατήρηση είναι η γέφυρα μεταξύ ασυνείδητου και συνειδητού.
Το Νευρολογικό "Hack"
Όταν παρατηρείς αντί να αντιδράς, κάτι μαγικό συμβαίνει στον εγκέφαλο:
- Η ακτιβοποίηση της αμυγδαλής μειώνεται
- Η ρωγμικότητα του προμετωπιαίου φλοιού αυξάνεται
- Δημιουργείται ένα κενό ανάμεσα στο ερέθισμα και στην αντίδραση
Σε αυτό το κενό, υπάρχει η ελευθερία. Όχι η φιλοσοφική ελεύθερη βούληση, αλλά η πρακτική ελευθερία να επιλέξεις διαφορετικά.
Κεφάλαιο 6: Η Πρακτική Μέθοδος Αναπρογραμματισμού
Ο Νέος Νόμος της Επανάληψης
Η παλιά επανάληψη ενίσχυε το παλιό πρόγραμμα. Η νέα επανάληψη δημιουργεί νέα προγράμματα. Αλλά υπάρχει μια κρίσιμη διαφορά: Δεν περιμένεις να φύγει ο φόβος για να ενεργήσεις.
Αυτό είναι το πιο σημαντικό σημείο. Οι περισσότεροι λένε "θα αρχίσω γυμναστική όταν νιώσω έτοιμος". Αλλά ο φόβος δεν φεύγει ποτέ. Ο φόβος είναι μέρος του παλιού προγραμματισμού. Περιμένοντας να φύγει, ενισχύεις το μήνυμα: "Δεν μπορώ να το κάνω όταν υπάρχει φόβος".
Το Παράδοξο: Ενέργησε Με τον Φόβο, Όχι Χωρίς Αυτόν
Η μέθοδος είναι:
- Παρατήρησε τον φόβο/παρορμητική επιθυμία
- Αναγνώρισε ότι είναι παλιό πρόγραμμα
- Επίλεξε διαφορετική συμπεριφορά ενώ ο φόβος είναι ακόμα εκεί
- Επανάλαβε αυτή τη διαδικασία
Κάθε φορά που το κάνεις, δημιουργείς μια νέα νευρωνική σύνδεση. Αυτή η σύνδεση είναι αδύναμη στην αρχή, σαν μονοπάτι στο δάσος που δεν έχει περπατηθεί. Αλλά με κάθε επανάληψη, γίνεται πιο βαθιά, πιο ευκρινής, πιο αυτόματη.
Ο Αριθμός Μαγεία: 66
Η έρευνα δείχνει ότι χρειάζονται κατά μέσο όρο 66 ημέρες για να αυτοματοποιηθεί μια νέα συμπεριφορά. Αυτό δεν σημαίνει ότι χρειάζεται 66 φορές. Σημαίνει συνεπής επανάληψη σε διαφορετικά πλαίσια.
Μια φορά την ημέρα για 66 ημέρες, όταν είσαι ανάστατος, όταν ο φόβος είναι εκεί, όταν η παλιά συμπεριφορά σε καλεί, επίλεξε διαφορετικά. Αυτό δεν είναι απλή συνήθεια. Είναι νευρογένεση.
Κεφάλαιο 7: Η Μεταμόρφωση στην Πράξη
Πραγματικά Παραδείγματα Αναπρογραμματισμού
Παράδειγμα 1: Η Δουλειά που Σε Σκοτώνει
Η Μαρία, 32 ετών, εργάζεται σε μια δουλειά που την αγχώνει καθημερινά. Ξέρει ότι πρέπει να φύγει, αλλά κάθε φορά που σκέφτεται να το κάνει, πανικοβάλλεται. Ο παλιός της προγραμματισμός λέει: "ασφάλεια = παραμονή, αλλαγή = θάνατος".
Η μέθοδος:
- Παρατήρηση: "Βλέπω τον πανικό όταν σκέφτομαι να φύγω"
- Αποστασιοποίηση: "Αυτός ο πανικός είναι παλιό πρόγραμμα, όχι πραγματικός κίνδυνος"
- Νέα Επανάληψη: Κάθε μέρα, για 66 ημέρες, κάνει μια μικρή ενέργεια προς την έξοδο (ενημέρωση βιογραφικού, ένα email, μια κλήση) ενώ ο πανικός είναι εκεί
- Αποτέλεσμα: Μετά από 66 ημέρες, ο πανικός υπάρχει ακόμα, αλλά η νέα σύνδεση "αλλαγή = δράση" είναι πιο ισχυρή. Η Μαρία φεύγει.
Παράδειγμα 2: Η Toxic Σχέση
Ο Γιάννης βρίσκεται σε μια σχέση που τον αποξενώνει. Ξέρει ότι πρέπει να τελειώσει, αλλά η άρνηση είναι ακατανίκητη. Ο παλιός προγραμματισμός: "μόνος = εγκατάλειψη = θάνατος".
Η μέθοδος:
- Παρατήρηση: "Βλέπω τον τρόμο της μοναξιάς"
- Αποστασιοποίηση: "Αυτός ο τρόμος είναι παλιό πρόγραμμα 5χρονου, όχι πραγματικός κίνδυνος"
- Νέα Επανάληψη: Κάθε μέρα, για 66 ημέρες, περνάει 1 ώρα μόνος του, κάνοντας κάτι που απολαμβάνει ενώ αισθάνεται τον τρόμο
- Αποτέλεσμα: Ο εγκέφαλος δημιουργεί νέα σύνδεση: "μόνος = ασφάλεια, ευχαρίστηση, επιβίωση"
Κεφάλαιο 8: Τα Λάθη που Πρέπει να Αποφύγεις
Λάθος #1: Η Αναζήτηση της Τέλειας Στιγμής
Δεν υπάρχει τέλεια στιγμή. Όσο περιμένεις να νιώσεις "έτοιμος", τόσο ενισχύεις το παλιό πρόγραμμα. Η τέλεια στιγμή είναι τώρα, με τον φόβο.
Λάθος #2: Η Υπερβολική Αυτοκριτική
Όταν αποτυγχάνεις και λες "είμαι ανίκανος", δεν βοηθάς. Αυτή η κριτική είναι μέρος του παλιού προγραμματισμού. Αντ' αυτού, πες: "Βλέπω ότι το παλιό πρόγραμμα είναι ακόμα ισχυρό. Το παρατηρώ και θα επαναλάβω αύριο".
Λάθος #3: Η Αναζήτηση Ταχείας Αλλαγής
Ο εγκέφαλος χρειάζεται χρόνο. Η επίμονη αναζήτηση "γρήγορων αποτελεσμάτων" είναι μέρος του παλιού προγραμματισμού της άμεσης ικανοποίησης. Η πραγματική αλλαγή είναι βασανιστικά αργή, αλλά μόνιμη.
Κεφάλαιο 9: Η Νέα Σχέση με τον Εαυτό Σου
Από τον Πόλεμο στη Συνεργασία
Η παραδοσιακή προσέγγιση είναι πόλεμος: "Πρέπει να νικήσω τον τεμπέλη εαυτό μου". Αλλά ο "τεμπέλης εαυτός" είναι ένα παιδί που προσπαθεί να επιβιώσει. Δεν χρειάζεται πόλεμο. Χρειάζεται κατανόηση και επαναπρογραμματισμό.
Αυτή η νέα σχέση βασίζεται σε τρεις αρχές:
- Αποδοχή: Αποδέξου ότι υπάρχει παλιός προγραμματισμός. Δεν είσαι εσύ το πρόβλημα. Έχεις πρόβλημα.
- Περιέργεια: Ρώτα "τι προσπαθεί να προστατεύσει αυτή η παλιά συμπεριφορά;" αντί για "γιατί είμαι τόσο χαζός;"
- Επανάληψη: Η συνεπής, καθημερινή επιλογή διαφορετικών αντιδράσεων είναι η γλώσσα του εγκεφάλου
Το Δώρο του "Κενού"
Μεταξύ του ερεθίσματος και της αντίδρασης υπάρχει ένα κενό. Αρχικά, αυτό το κενό είναι μικροσκοπικό - κλάστα του δευτερολέπτου. Αλλά με την πρακτική, μεγαλώνει.
Και σε αυτό το κενό, δεν υπάρχει παλιός προγραμματισμός. Υπάρχει ελευθερία. Όχι η φιλοσοφική, αφηρημένη ελευθερία. Η πρακτική, καθημερινή ελευθερία να επιλέξεις διαφορετικά.
Συμπέρασμα: Η Επανάκτηση του Ελέγχου
Τι Πραγματικά Σημαίνει Αλλαγή
Αλλαγή δεν σημαίνει να απαλλαγείς από τον φόβο. Σημαίνει να λειτουργείς παράλληλα με τον φόβο. Δεν σημαίνει να έχεις τέλεια λογική. Σημαίνει να δημιουργείς νέο προγραμματισμό που είναι ισχυρότερος από τον παλιό.
Η αλήθεια είναι ότι δεν σου λείπει θέληση. Σου λείπει γνώση του πώς λειτουργεί ο εγκεφάλος σου. Δεν είσαι τεμπέλης. Είσαι προγραμματισμένος. Και όπως κάθε πρόγραμμα, μπορεί να αλλάξει.
Το Ταξίδι των 66 Ημερών
Σήμερα, μπορείς να ξεκινήσεις. Δεν χρειάζεται επανάσταση. Χρειάζεται:
- Μια μικρή συμπεριφορά που θέλεις να αλλάξεις
- Καθημερινή επανάληψη, ακόμη και 1 λεπτό
- Παρατήρηση του παλιού προγραμματισμού χωρίς κριτική
- Επιλογή της νέας συμπεριφοράς ενώ ο φόβος είναι εκεί
Και μετά από 66 ημέρες, κάτι θα έχει αλλάξει. Όχι η ζωή σου με μαγικό τρόπο. Αλλά ο προγραμματισμός σου. Και με αυτόν, η δυνατότητα να επιλέγεις διαφορετικά, χωρίς να χρειάζεται να παλεύεις.
Η Τελική Αλήθεια
Δεν είσαι ό,τι σκέφτεσαι. Είσαι ό,τι επαναλαμβάνεις. Και αύριο, μπορείς να ξεκινήσεις να επαναλαμβάνεις κάτι διαφορετικό. Όχι επειδή το θέλεις. Αλλά επειδή ξέρεις πώς.
Πρακτική Άσκηση: Το Πείραμα των 24 Ωρών
Πριν κλείσεις αυτό το άρθρο, διάλεξε μία μικρή συμπεριφορά που θέλεις να αλλάξεις. Μην είναι μεγάλη. Μια μικρή, καθημερινή, αυτοκαταστροφική συνήθεια.
Για τις επόμενες 24 ώρες, κάθε φορά που εμφανίζεται το ερέθισμα:
- Πες φωναχτά: "Παρατηρώ τον παλιό προγραμματισμό"
- Πήξε 10 δευτερόλεπτα. Μην κάνεις τίποτα
- Κάνε τη μικρή, νέα επιλογή (ή ακόμη καλύτερα, μην κάνεις τίποτα)
Αύριο, κάνε το ξανά. Και ξανά. Για 66 ημέρες.
Η αλλαγή δεν έρχεται με μια μεγάλη απόφαση. Έρχεται με 66 μικρές, βαρετές, επαναληπτικές, συνειδητές επιλογές.
Και αυτές οι επιλογές, είναι η γλώσσα με την οποία επαναπρογραμματίζεις τον εγκέφαλό σου.
Ακολουθεί ένα ολοκληρωμένο κουΐζ με 20 ερωτήσεις που αφορούν το άρθρο για τον εγκέφαλο και την νευροπλαστικότητα:Progressive-Reveal Quiz - Ολοκληρωμένο Τεστ Κατανόησης
Ερώτηση 1: Ασυνείδητες Αποφάσεις
Ποιο ποσοστό των αποφάσεών μας, σύμφωνα με το άρθρο, λαμβάνεται ασυνείδητα;
🎉 Συγχαρητήρια! Ολοκληρώσατε το Quiz!
Έχετε ολοκληρώσει με επιτυχία το τεστ κατανόησης του άρθρου.
0 Σχόλια