Η Τουρκική Τακτική και Στρατηγική
Η Τουρκία αυτή τη στιγμή διατηρεί ένα σκληρό κλίμα και η φρασεολογία που χρησιμοποιεί ο Χακάν Φιντάν είναι η πάγια σκληρή φρασεολογία που ίσχυε πριν από τη Διακήρυξη των Αθηνών.
1. Η Έρπουσα Δικαιοδοσία (Creeping Jurisdiction)
Αυτό που κάνει η Τουρκία ορίζεται στη διεθνή ορολογία ως έρπουσα δικαιοδοσία (creeping jurisdiction). Αυτό σημαίνει ότι η Άγκυρα διατηρεί και συντηρεί τις απαιτήσεις της, τα ζητούμενα, τα γκρίζα θέματα, τις γκρίζες ζώνες και περιοχές. Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί μια de facto κατάσταση, ώστε αν κάποια στιγμή υπάρξει τραπέζι διαβούλευσης, αυτά τα ζητήματα να γίνουν και de jure (εκ του νόμου).
Ο Φιντάν, ως εκπρόσωπος του Ερντογάν, διατηρεί αυτή την έρπουσα δικαιοδοσία, βάζοντας τα θέματα στο τραπέζι για να υπάρχουν. Αν και δεν μίλησε πρόσφατα για χωρικά ύδατα ή αποστρατικοποίηση νησιών (όπως είχε κάνει λίγο καιρό πριν), υπενθυμίζει την ύπαρξη των θεμάτων.
2. Η Πάγια Στρατηγική και οι Μακροπρόθεσμοι Στόχοι
Η στρατηγική της Τουρκίας δεν αλλάζει, αλλάζει μόνο η τακτική. Η στρατηγική είναι να καταστήσει η Άγκυρα τη χώρα σημαντικό εταίρο όλων των κρατών και περιφερειακή δύναμη με λόγο για όλα τα τεκταινόμενα στην περιοχή.
Ο πρόεδρος Ερντογάν θέλει η Τουρκία να είναι κεντρική δύναμη, όχι απλώς περιφερειακή. Η Τουρκία παραμένει στη Δύση όσο αυτό την εξυπηρετεί (σε εξοπλιστικά προγράμματα, εμπορικές συμφωνίες), κάτι που θυμίζει ιστορικά τις παλιές δρομολογήσεις. Ωστόσο, η κατεύθυνση της πυξίδας της Τουρκίας δείχνει προς την Ευρασία.
Ο Ερντογάν αφήνει ως παρακαταθήκη στους επερχόμενους:
Να είναι η Τουρκία στις G7 το 2053 (600 χρόνια από την Άλωση).
Να είναι στις τρεις κεντρικές χώρες του κόσμου που θα ορίζουν το μέλλον της ανθρωπότητας το 2071 (1000 χρόνια από τη μάχη του Μαντζικέρτ).
Η Τουρκία απαγκιστρώνεται λίγο-λίγο από τη Δύση.
Εσωτερική Πολιτική και Διαδοχή
Στο εσωτερικό, ο Ερντογάν δεν φαίνεται να είναι τόσο πιεσμένος, καθώς το κόμμα του (ΑΚΡ) παραμένει μπροστά στις δημοσκοπήσεις, αν και η ψαλίδα έχει κλείσει.
Ο Φιντάν ως Δελφίνος:
Υπάρχει η σκέψη ότι ο Χακάν Φιντάν, μέσω των σκληρών δηλώσεών του, προσπαθεί να εξελιχθεί πολιτικά και είναι ένας δελφίνος. Αυτό ενδέχεται να μην αρέσει στον Ερντογάν.
Ιστορικά, όποιος πήγε να σηκώσει κεφάλι και να γίνει δελφίνος του Ερντογάν (όπως ο Νταβούτογλου, ο Μπαμπατζάν ή ο Γκιουλέν) βρίσκεται σήμερα στην αφάνεια ή εξορίστηκε. Ο Ερντογάν λειτουργεί σαν πυγολαμπίδα: όποιος τον πλησιάσει πολύ, καίγεται.
Σύμφωνα με την οθωμανική ιστορία (τον αξιακό κώδικα που πρεσβεύει ο Ερντογάν), οι σουλτάνοι έδιναν το δαχτυλίδι της διαδοχής μόνο στην νεκρική κλίνη και δεν άνοιγαν ορέξεις στους διαδόχους τους εκ των προτέρων.
Ο Στόχος του Ερντογάν (Ακαταδίωκτο):
Ο Ερντογάν επιδιώκει το ακαταδίωκτο μετά τη λήξη των θητειών του και την αγιοποίησή του. Ούτε ο γιος του, ούτε ο Φιντάν, ούτε ο Καλίν, ούτε ο γαμπρός του μπορούν να του το εξασφαλίσουν αυτό.
Το Σενάριο του Ιμάμογλου:
Ενδέχεται να δούμε τον Ιμάμογλου ηρωοποιημένο κάποια στιγμή, καθώς μπορεί να του δοθεί χάρη από τον Ερντογάν (αφού προηγουμένως του επιβληθεί μεγάλη ποινή). Αυτό θα ήταν ένα πολιτικό αλισβερίσι, όπου ο Ιμάμογλου θα λάμβανε τη χάρη, με αντάλλαγμα την εξασφάλιση του ακαταδίωκτου και της αγιοποίησης του Ερντογάν από το βαθύ κράτος ("Deep State" ή Dein Devβle) αν αναλάβει την ηγεσία της Τουρκίας.
Η Κουρδική Κίνηση:
Στο πλαίσιο των εσωτερικών κινήσεων, ο κ. Μπαχτσελί δήλωσε ότι θα επισκεφθεί το Ιμραλί (όπου κρατείται ο Οτσαλάν, ηγέτης των Κούρδων) για να επιταχυνθεί η απελευθέρωσή του και να υπάρξει κατάπαυση του πυρός από το PKK. Αυτή η κίνηση έγινε ευμενώς αποδεκτή από το φιλοκουρδικό κόμμα και εντάσσεται στην προσπάθεια του Ερντογάν να προσβλέψει στην εκλογική πελατεία των Κούρδων.
Διεθνείς Πιέσεις και Αποκλεισμός
Ο Ερντογάν φαίνεται πιεσμένος τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά, κάτι που δεν είναι συνηθισμένο.
1. Ενέργεια και Ρωσικό Αέριο:
Οι Τούρκοι βλέπουν ότι είναι αποκλεισμένοι από το ενεργειακό μέτωπο (συμφωνία με Αμερικανούς, Ισραηλινούς, προσέγγιση Ελλάδας-Κύπρου).
Πρόσφατα υπήρξε η φήμη, διαδοθείσα από τουρκικά μέσα ενημέρωσης, ότι η Τουρκία κόβει το ρωσικό αέριο. Η τουρκική προεδρία (Ερντογάν) προχώρησε σε οργισμένη διάψευση της είδησης. Η Άγκυρα δέχεται πίεση από τον Trump να συμμορφωθεί με τον όρο να κόψει το ρωσικό αέριο, αλλά αυτό δεν ισχύει. Η Τουρκία προσπαθεί μόνο να δείξει ότι παίρνει πετρέλαιο και από άλλες χώρες, όπως το Ιράκ, μέσω των διυλιστηρίων της.
2. F-35 και Νόμος CAATSA:
Η Τουρκία προσπαθεί να βρει τρόπους να άρει τις κυρώσεις και να πάρει τα F-35. Ο νόμος CAATSA δεν μπορεί να καταργηθεί (όπως έχουν δηλώσει ο Ρούμπιο και ο Φιντάν), καθώς είναι πολύ δύσκολο.
Η Άγκυρα ψάχνει να κάνει τον νόμο μη λειτουργικό, ώστε ορισμένες διατάξεις του (που αφορούν κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας) να μην εφαρμοστούν. Έτσι, ο νόμος θα παρακαμφθεί από τον Πρόεδρο Τραμπ (αν εκλεγεί) και το Κογκρέσο θα δώσει το πράσινο φως για την προμήθεια των F-35.
3. Ουκρανία, Ζελένσκι και Ρωσία:
Ο Ζελένσκι επισκέφθηκε την Άγκυρα. Υπήρχε ένα θρίλερ για το αν ο απεσταλμένος του Τραμπ, κ. Γουίτκοφ (Witkov), θα έρθει στην Άγκυρα και αν θα συναντήσει τον Ερντογάν. Μέχρι στιγμής δεν ήταν γνωστό αν ο Γουίτκοφ θα ερχόταν, αλλά αν ερχόταν, τα σενάρια ήταν δύο: μια διμερής συνάντηση με τον Ζελένσκι (χωρίς Ερντογάν) ή μια τριμερής.
Οι Ρώσοι δεν συμμετέχουν στην επίσκεψη του Ζελένσκι. Ο Ζελένσκι έρχεται με νέες προτάσεις για την ειρήνευση στο ουκρανικό, προσπαθώντας να πιέσει τους Ρώσους και τον ίδιο τον Τραμπ να ασχοληθεί με το ζήτημα. Η άρνηση των Ρώσων να συμμετάσχουν θεωρείται ένδειξη ότι οι σχέσεις Μόσχας-Άγκυρας έχουν αρχίσει να ψυχραίνονται. Επίσης, η Ρωσία δεν θέλει να δώσει πόντους στον Ερντογάν, ώστε να παρουσιαστεί ως παγκόσμιος μεσολαβητής.
4. Λιβύη:
Ο Φιντάν έφερε στο τραπέζι το ζήτημα της Λιβύης, δηλώνοντας ότι η Τουρκία θα υπερασπιστεί τα δικαιώματα της Λιβύης και επιθυμεί μια ενιαία και αδιαίρετη Λιβύη. Αυτό ενδέχεται να σημαίνει ότι αν η Άγκυρα σιωπά στο Αιγαίο, ίσως σχεδιάζει κάποια κίνηση στην περιοχή του παράνομου και ανυπόστατου τουρκολιβυκού μνημονίου.
Η Ελληνική Αντίδραση και ο «Απρόβλεπτος» Ερντογάν
1. Ο «Προβλέψιμος» Ερντογάν:
Τα όσα περιγράφονται (αιφνιδιασμοί, ακραίες κινήσεις) είναι τόσο συνηθισμένα που τελικά πρέπει να αποβληθεί από τον δημόσιο διάλογο η έννοια του απρόβλεπτου Ερντογάν. Το απρόβλεπτο είναι κάτι έκτακτο, ενώ εδώ έχουμε μια προβληματική κανονικότητα. Με έναν ενεργό γείτονα όπως η Τουρκία, πρέπει κανείς να τα περιμένει όλα.
2. Η Ελληνική Θέση:
Η Ελλάδα δεν μπορεί να ετεροπροσδιορίζεται, αλλά αυτοπροσδιορίζεται. Είναι χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανήκει στο ΝΑΤΟ (όπως και η Τουρκία) και κοιτάζει τις συμμαχίες της, τα εσωτερικά της θέματα και τα εξωτερικά. Η Ελλάδα έχει σαφώς ένα δυτικό πρόσημο εδώ και 200 χρόνια, ενώ η Τουρκία, ως διάδοχος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, προσπαθεί να είναι στη Δύση, χωρίς όμως να ξεχνά την παράδοσή της.
Η Ελλάδα αναβαθμίζεται συνεχώς έναντι της Τουρκίας για τα δικά τους συμφέροντα (της Δύσης).
3. Θαλάσσια Drones και Άμυνα:
Η Ελλάδα πρέπει να επαναβιομηχανοποιήσει την πολεμική της βιομηχανία. Η συμφωνία με την Ουκρανία για την παραγωγή θαλάσσιων drones στην Ελλάδα είναι πολύ σημαντική.
Η Τουρκία εκνευρίζεται με αυτή τη σύμπραξη και θεωρεί ότι αυτά τα drones (που λένε ότι βύθισαν το ρωσικό πλοίο Μόσχα) θα στραφούν εναντίον της. Αυτό προκαλεί μια εύλογη ανησυχία στην Τουρκία, αλλά η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να ενισχύει την αποτρεπτική της δύναμη και να εφαρμόζει εξοπλιστικά προγράμματα, ειδικά όταν αντιμετωπίζει απειλές όπως οι πύραυλοι Ταϊφούν που φτάνουν μέχρι την Αθήνα.
Η Συμφωνία των Αθηνών (Δεκέμβριος 2023) ήταν ωφέλιμη και για την Ελλάδα, καθώς κέρδισε χρόνο.
Συνοψίζοντας, η Τουρκία, υπό την πίεση διεθνών και εσωτερικών παραγόντων, χρησιμοποιεί σκληρή ρητορική (Φιντάν) για να διατηρήσει την «έρπουσα δικαιοδοσία» και να υπηρετήσει τη μακροπρόθεσμη στρατηγική της να γίνει κεντρική ευρασιατική δύναμη, ενώ η Ελλάδα συνεχίζει τον αυτοπροσδιορισμό της και την ενίσχυση της άμυνάς της ως δυτικό κράτος. Όπως ακούγονται συχνά οι απειλές για πυραύλους και αποβατικούς στόλους, έτσι και η ενίσχυση της ελληνικής αποτρεπτικής δύναμης είναι μία κανονικότητα.
Πόροι Εμβάθυνσης από την Αναζήτηση Google
Εξερευνήστε περισσότερα σχετικά με τις βασικές έννοιες που αναφέρονται στην παρούσα ανάρτηση με επιμελημένες πληροφορίες απευθείας από την Google.
|
|
|
|
0 Σχόλια